Hepimiz iş sahibi olabilmek için teknik beceri sahibi olmak gerektiğini biliriz. Keza teknik beceri işi yürütebilmeniz için çok önemlidir. Ancak, sosyal beceri sahibi olması gerektiğini kaç kişi düşünür? Sosyal beceri bir iş yerinde, iş arkadaşlarınızla anlaşabilmenizi, iyi bir performans sergilemenizi, takım çalışmasına ayak uydurabilmenizi sağlayan becerilerdir. Dolayısıyla çalışan ve iş veren memnuniyetinin önemli bir yapı taşıdır.
İş yaşamında birçok farklı rol ve o rol için ihtiyaç duyulan çeşitli sosyal beceri sayılabilir. Eastern Kentucky Üniversitesinden Marcel Robles’un (2012), iş verenlerin en çok aradığı 10 sosyal beceriyi sıraladığı makalesini bir genelleme yapmak için mihenk taşı olarak kullanabiliriz. Listenin başına baktığımızda, hepimizin aklına gelen sosyal becerilerden biri olan iletişimi nezaket, dürüstlük ve esneklik takip ediyor. Robles esnekliği, değişime istekli olmak, hayat boyu öğrenci olmak olarak açıklıyor. Bunun yanında sosyal zekâ iş verenlerin aradığı özelliklerden; yani iş verenleriniz arkadaş canlısı olmayı, empati kurabilmeyi bekliyor. Liste olumlu tutum ve profesyonellikle devam ediyor. İyimserlik, kendine güven ve hevesli olmak olumlu tutum olarak kabul edilirken; profesyonellik ise giyim kuşamına dikkat etmek, dış görünümüne önem vermek olarak tanımlanıyor. Liste, sorumluluk sahibi olmak, takım çalışmasına yatkın olmak ve iş ahlakı sahibi olmak ile son buluyor. Sadık, dakik, çalışmaya hevesli olmak ise iş ahlakının özellikleri arasında. İş ortamı dendiğinde hırslı, rekabete dayalı bir ortam aklımıza gelse de istenilen becerilere bir göz attığımızda iş verenlerin, sizin organizasyonun bir parçası olmanızı beklediğini söyleyebiliriz.
Şans geldiğinde hazırlıklı ol!
Aile büyüğünüzden nasihat dinlerken veya günümüzün popüler kişisel gelişim kitaplarından birini okurken bu sözle birçok kez karşılaşmışızdır. Hazırlıklı olmak denince akla ilk teknik olarak hazır olmak gelebilir ancak bir de bu işin sosyal olarak hazırlıklı olma boyutunu unutmamak gerekir. Kendini geliştirmek isteyenler için kaynaklar geniş ve ücretsiz. Youtube gibi çeşitli video içerik sitelerinde, sosyal beceri geliştirmek üzerine kaynaklar bulabilirisiniz. LeanIn gibi dünyanın farklı yerlerinden kadınların birbirlerini iş ortamında desteklediği siteler de mevcut. Kendi iş deneyimlerinizi paylaşabileceğiniz gibi başkalarının deneyimlerinden de yararlanabilirsiniz.
Konuya organizasyon perspektifinden baktığımızda ise, çalışanların sosyal becerilerini geliştirmek de mümkün. Gadjah Mada Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nden Hindiarto, Hidayat ve Riyono’un (2019) hastane personellerinin sosyal becerilerini geliştirmek için yaptığı deneysel araştırmada elde edilen olumlu sonuçlara göz atalım. Araştırmaya katılan medikal ve idari çalışanlar rastgele seçilerek 2 gruba ayrılıyor. Bir gruba 7 saat empatik iletişim eğitimi verilirken, öteki gruba eğitim verilmiyor. Araştırmanın sonunda eğitim alan grubun, almayan grubun aksine empatik davranış becerilerinde gelişme olduğu gözlemleniyor.
Planlı eğitimlerle sosyal beceri gelişimi sağlanabileceğini görüyoruz. Peki sosyal becerilerimizin artması ne gibi yararlar sağlar? Öncelikle işinizden alacağınız tatmin artacaktır. Araştırmalar gösteriyor ki halihazırda güçlü olan becerinizi geliştirmek iş memnuniyetine katkı sağlamıyorken; zayıf becerimizi geliştirdiğinizde memnuniyetiniz artıyor (Palumbo, 2013). Ayrıca araştırmacılar, zayıf becerileri geliştirmenin özgüven ve özsaygı da kazandırdığını ekliyor. Eksik olduğunu düşündüğünüz yönleriniz üzerine tekrar düşünün, birçoğumuzun üzerinde çalışarak geliştirilemeyecek becerileri oldukça azdır. Bunun yanında Kessler, Lucianetti, Pindek, Zhu ve Spector’un (2020) araştırması göstermiştir ki işinizden memnun olmanız iş performansınızı artırıyor. Daha basit bir dille söyleyecek olursak, işimizi sevmemiz daha verimli çalışmamızı sağlıyor.
Özetle teknik beceri ve sosyal beceri bir bütündür. Fakat bu becerilere sahip olmamamız demek bunları asla kazanamayacağımız anlamına gelmemelidir. Bir iş veren açısından da çalışanların sosyal yeteneklerini geliştirme üzerine yapılacak çalışmalar iş memnuniyeti ve performansı artırma gayesiyle doğrudan ilintilidir. İş hayatının dışında da bu becerileri kazanmak, özgüvenimizin artmasını sağlayacaktır. Kariyer yolculuğumuzda sosyal becerilere vereceğimiz önem, geleceğe daha emin adımlar atmamıza yardımcı olacaktır.
Ezgi Günay
Referanslar
Hindiarto, F., Hidayat, R. ve Riyono, B. (2019). Is training effective to develop individual’s soft skills in organizations? emphatic communication training on friendly and helpful behavior in private hospital. The Open Psychology Journal. 13, 5-13. Doi: 10.2174/1874350102013010005.
Kessler, S. R., Lucianetti, L., Pindek, S., Zhu, Z. ve Spector, P, E. (2020). Job satisfaction and firm performance: can employees’ job satisfaction change the trajectory of a firm’s performance? Journal of Applied Social Psychology.Doi: 10.1111/jasp.12695
Palumbo, C. (2013). Soft skills and job satisfaction: two models in comparison. Universal Journal of Psychology. 1(3), 103-106. Doi: 10.13189/ujp.2013.010303
Robles, M, M. (2012).Executive perceptions of the top 10 soft skills needed in today’s workplace. Business Communication Quarterly. 75(4), 453–465. Doi: 10.1177/1080569912460400